W dniach 25-26.02.2021r. przedstawiciele Sekretariatu Przemysłu Spożywczego NSZZ „S”, zasiadający w Europejskich Radach Zakładowych, mogli wziąć udział w seminarium poświęconym ponadnarodowym układom ramowym pracy (TCA). Konferencja była zorganizowana przez KK NSZZ „Solidarność”, Europejskie Centrum ds. Pracowniczych (EZA) i była współfinansowana przez Unię Europejską. Spotkanie miało charakter hybrydowy. Część uczestników i ekspertów zasiadała w Sali BHP w Gdańsku, a większość osób biorących udział, łączyła się zdalnie.
W sesji przedpołudniowej pierwszego dnia rozmawiano na tematy związane z rolą i dynamiką rozwoju TCA. W tej części prelegentami byli m. in. dr Volker Telljohann z Instytutu Ekonomii i Socjologii w Bolonii i dr socjoekonomii Udo Rehfeldt paryskiego Instytutu IRES.
W sesji popołudniowej poruszano kwestie prawnego umocowania i funkcjonowania TCA, zwracając uwagę na pewne „twardnienie” stanowisk pracodawców względem zasięgu i mocy regulacji wynikających z tych układów. Tu prelegentką była prof. Beryl ter Haar z UW i Uniwersytetu w Lejdzie. Drugim tematem sesji popołudniowej była rola Europejskich Rad Zakładowych jako platform na których mogą powstawać TCA. Kluczowe informacje do dyskusji na ten temat przedstawił dr Jan Czarzasty z warszawskiej SGH.
W obu sesjach dyskusję moderowała Barbara Surdykowska, prawnik i ekspertka KK NSZZ „S”. Prowadziła ona również panel praktyków, który był dyskusją uczestników podsumowującą pierwszy dzień konferencji.
Drugiego dnia głównymi tematami były zagadnienia prawne związane z zawieraniem TCA, wykorzystywaniem ich w rozwiązywaniu sporów zbiorowych i aspekty egzekwowania ustaleń wynikających z TCA na podstawie prawa krajowego. W dyskusji moderowanej przez eksperta KK, Sławomira Adamczyka, brali udział naukowcy z UW, Katarzyna Wieczorek i Anna Boguska, jak również prof. Aurianne Lamine z Uniwersytetu Katolickiego z Louvain.
Wnioski płynące z konferencji nie są optymistyczne. Dostrzeżono potrzebę stworzenia opcjonalnych ram prawnych dla funkcjonowania TCA, gdyż stan próżni prawnej, w której TCA funkcjonują, jest niezadawalający i obiektywnie wpływa na problemy w ich implementacji. Również wyczuwalny opór ze strony związków zawodowych ze starych państw UE, w tym w szczególności państw skandynawskich, powoduje, że przenoszenie na poziom ponadnarodowy negocjowania kwestii „twardych” w danych korporacjach jest mocno utrudnione, a to przecież powinno stanowić podstawę klasycznych negocjacji prowadzonych przez związki zawodowe. Uczestnicy głównie sygnalizowali ten problem wskazując na brak włączania do umów TCA kwestii negocjowania wynagrodzeń, czasu pracy i ustaleń restrukturyzacyjnych w korporacjach.
Na zakończenie konferencji poruszono tematykę nieco odbiegającą od głównego tematu, dotyczącą zmian w funkcjonowaniu przedsiębiorstw, a które mają wpływ, lub będą miały wpływ, na prawo do prywatności pracowników.
